Wysokość stypendiów na polskich uczelniach wyższych

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa ma dla wybitnych studentów cztery programy stypendialne. Pierwszym jest stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego, które jest przyznawane studentom osiągającym bardzo dobre wyniki w nauce lub posiadającym wybitne osiągnięcia naukowe, artystyczne lub sportowe. Jego maksymalna wysokość może wynieść 15 tys. PLN i jest wypłacana jednorazowo.

Dla studentów prowadzących badania naukowe przeznaczony jest wypłacany w miesięcznych transzach „Diamentowy Grant” Z programu mogą skorzystać absolwenci studiów licencjackich[PRZYPIS]W przypadku studiów jednolitych magisterskich – do trzeciego roku.[/PRZYPIS], którzy prowadzą badania naukowe. Maksymalna wysokość grantu wynosi niemal 200 tys. PLN, a wynagrodzenie miesięczne nie może być niższe niż 2,5 tys. PLN. Kolejny program, „Generacja Przyszłości” ma wspierać wybitnie uzdolnionych studentów, uczestniczących w międzynarodowych konkursach i zawodach. Koszt przygotowania projektu konkursowego nie może przekroczyć: 100 tys. PLN w przypadku projektu realizowanego przez studenta oraz 500 tys. PLN dla projektów grupowych. Ministerstwo przewidziało również stypendia dla krajowych ośrodków naukowych – przede wszystkim uczelni - które same rozdzielają środki wśród najlepszych studentów.

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju wspiera finansowo studentów uczestniczących w programie „Kierunki zamawiane”. Finansuje je z Europejskiego Funduszu Społecznego i budżetu państwa. Maksymalna kwota takiego stypendium nie może przekroczyć 1 tys. PLN i ma zachęcać młodych ludzi do wybierania studiów technicznych i ścisłych.

Stypendia oferowane przez uczelnie wyższe w Polsce

Każda uczelnia wspiera finansowo swoich studentów. Najwięcej środków przeznaczanych jest dla studentów znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej. W całym 2012 roku na jednego studenta przypadało ponad 4 tys. PLN na ten cel. Na uczelniach niepublicznych kwota ta była nieco niższa i wyniosła dokładnie 3 984 PLN na rok. W tym miejscu warto zaznaczyć, że wielu studentów nie korzysta w ogóle z tego typu pomocy.

W ramach stypendium rektorów uczelni publicznych na jednego studenta przypadało 3,8 tys. PLN rocznie, co stanowiło o 835 PLN więcej niż w przypadku szkół prywatnych. Jeśli chodzi o stypendia dla osób niepełnosprawnych, to wyższą kwotę oferowały uczelnie niepubliczne. Było to 2 788 PLN w przeliczeniu na jednego studenta i o 172 PLN więcej niż w przypadku szkół publicznych.

Pomoc socjalna

Na stypendium socjalne mogą liczyć studenci, którzy znajdują się w trudnej sytuacji materialnej. Aby otrzymać wsparcie, powinni wykazać, że w ich rodzinie dochód na osobę nie przekracza ustawowo ustalonej kwoty. W roku akademickim 2013/2014 wynosi ona 592,8 PLN netto miesięcznie. Uczelnia ma prawo jeszcze złagodzić to kryterium i przydzielać stypendia socjalne od wyższego progu dochodowego: 850,2 PLN netto na osobę w rodzinie studenta[PRZYPIS]Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. poz. 572, z późn. zm.).[/PRZYPIS].
Stosunkowo najwięcej na wsparcie socjalne mieli rektorzy szkół artystycznych oraz uniwersytetów medycznych. W 2012 roku na tych uczelniach na jednego studenta rocznie przypadało odpowiednio 6 900 PLN i 5 571 PLN na pomoc socjalną.
Studenci wyróżniający się wysoką średnią i innymi osiągnięciami (naukowymi, artystycznymi lub sportowymi) otrzymują od rektorów uczelni wyższych stypendia naukowe. Może je otrzymać maksymalnie 10% studentów na danym kierunku określonej uczelni. W szkołach artystycznych budżet stypendiów naukowych w przeliczeniu na jednego studenta był w 2012 roku najwyższy: wyniósł 5 259 PLN na rok. Na kolejnych miejscach uplasowały się wyższe szkoły pedagogiczne oraz uniwersytety medyczne (4 969 PLN i 4 288 PLN w przeliczeniu na jednego studenta). Warto w tym miejscu zaznaczyć, że stypendia otrzymywane od rektora nie wykluczają prawa do pomocy materialnej oraz do otrzymania stypendium przyznawanego przez organy samorządu terytorialnego, pracodawców, a także stypendiów ze środków strukturalnych UE.
Zapomoga skierowana jest do studentów potrzebujących doraźnej pomocy finansowej. O ten rodzaj wsparcia mogą ubiegać się ci, którzy z przyczyn losowych znajdą się w trudnej sytuacji materialnej. Zapomogę można wykorzystać maksymalnie dwa razy w roku.

Wysokość stypendiów na wybranych polskich uczelniach

Spośród wszystkich oferowanych przez szkoły wyższe stypendiów blisko 91% to stypendia naukowe – wynika z raportu „Mapa stypendiów”. Niecałe 10% stanowią zaś stypendia socjalne. Przyjrzyjmy się wysokości stypendiów na wybranych polskich uczelniach wyższych w Polsce[PRZYPIS]Wybór uczelni został dokonany na podstawie Rankingu Szkół Wyższych 2014 wg miesięcznika Perspektywy. [/PRZYPIS].

Najwięcej na stypendium rektora przeznaczają: Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Jagielloński. Studenci mogą na nich otrzymać 450 PLN miesięcznie w ramach rektorskiego stypendium naukowego. Na kolejnym miejscu uplasowała się Politechnika Warszawska, gdzie kwota ta wynosi o 25 PLN mniej, czyli 425 PLN. Najniższą kwotę stypendium rektora otrzymują zaś studenci Politechniki Wrocławskiej – 300 PLN.



Na najwyższą kwotę stypendium socjalnego mogą liczyć studenci Uniwersytetu Warszawskiego, którzy mogą otrzymać maksymalnie 950 PLN na miesiąc. W przypadku stypendium socjalnego w zwiększonej wysokości (z tytułu zamieszkania w domu studenckim) mogą liczyć na kwotę powyżej 1 000 PLN. Najwyższa minimalna kwota stypendium socjalnego dotyczy Politechniki Wrocławskiej, gdzie student znajdujący się w trudnej sytuacji materialnej może otrzymać minimalnie 450 PLN na miesiąc.